Азиз НАҚИБЗОД
Аз ҳама бештар намояндагони касбу кори гуногун “ҷойи муллоҳоро танг мекунанд”. Ҳама аз шаръ гап мезананд. Сиёсатмадоре фатво медиҳаду хабарнигоре мухолифи Қурон ҳукм мекунад. Ва ҳар кас мехоҳад динро ба хоҳишҳову ҳавасҳо ва арзишҳои худаш мувофиқу мутобиқ бигардонад. Бехабар аз он ки, гуфтаи Худоро тағйир додан қатъан мумкин нест! Ҳар касе ҳам тағйир медиҳад, дигар наметавонад аз аҳли дин бимонад.
Ҳарчанд, ки Тоҷикистон ба мутахассисони дархури замон сахт ниёзманд асту кадрҳои мо бахусус мутахассисини ҷавон ба меъёрҳо ва талаботи асри нав ҷавобгӯ намебошанд ва дар ҳамин ҳол беҳтарин мутахассисон беш аз ду даҳсола мешавад, ки кишварро тарк мекунанд, аз тамошои телевизионҳои Тоҷикистону дигар расонаҳо ва шабакаҳои иҷтимоӣ ба натиҷа мерасед, ки гӯё мо аслан чунин мушкиле надошта бошем. Гӯё сартосари ватани мо пур аз муттахассису коршинос бошад. Ҳама дар ҳар хусус ва ҳар мавзуъ ҳарф мезананд. Як нафаре, ки дар умраш китобе нахондаву бӯе аз шеър набурдааст ба шоири адабиётшиносе эрод мегирад, ки ин байте, ки навиштӣ сакта дорад. Ҳамин тавр адибе ба духтур аз илми тиб “сабақ” медиҳаду духтур дар ҳамин ҳол ба файласуф дарси фалсафа медиҳад. Онҳое, ки аслан дасташон рӯзномаро надидааст рӯзноманигоронро муҳокима мекунанд ва онҳое, ки боре китоберо варақ назадаанд аз набудани китоби хонданӣ дар кишвар сухан мекунанд ва шоирону адибонро ба камзарфиятӣ ҳукм мекунанд. Ба ҳамин минвол сиёсатшинос аз барқ мегӯяду сантехник аз фарҳангу анъаноти миллӣ ва кишоварз аз кайҳону чӯпон аз техника.
Бадбахтона пас аз истиқлол шахсони бехабар аз соҳа дар вазоратхонаҳову донишгоҳҳо ва корхонаву коргоҳҳо ҷойи мутахассисони воқеиро гирифтанд ва ин раванд то ҳол идома дорад.
Яке аз омилҳои қафомонии кишвар аз ҷиҳати иҷтимоиву иқтисодӣ ҳам ҳамин ҷойи ҳирфавиёнро гирифтани нолоиқон мебошад. Охир як “магазанчӣ” аз “комуникатсия” чӣ мефаҳмад? Ё хокшиноси кишоварз магар метавонад хокшиноси геологро иваз кунад? Ё наворбардори собиқ аз андозу андозбандӣ чӣ медонад?
Ин ҳамаро метавон натиҷаи фасоду маҳалгароӣ ва непотизм шумурд, вале ба олимони мо чӣ шуда, ки дар айни пирӣ рӯ ба шоирӣ овардаанд ва ин корро содда пиндоштаанд? Ва чор ҷумларо ба ҳам пайваст намуда тавонистан маънои нависандагиро надорад. Пас магар хуб нест, ки ҳар кас аз паси маркаби худ шавад?
Офарин ба Низом Қосим, ки бори дуввум аст, тасодуфиҳоро аз узвияти Иттифоқи нависандаҳо хориҷ мекунад. Э кош, ин иқдомро дар тамоми ташкилоту идораҳову вазоратхонаҳо ба роҳ меандохтанд ва номутахассисонро ба қавли Хоҷа Ҳофиз “бар хари худшон менишонданд”.
Аз ин ҳама ончи маро бештар нороҳат мекунад, “мулло шудан”-и хабарнигорону сиёсатмадорон ва олимнамоён аст. Ва ин раванд таърихи 25-сола дорад. Хабарнигорон ба муллое, ки солҳои зиёд шариъат омӯхтааст, ақл ёд медиҳанду дар масоили шаръӣ фатво мебароранд. Ин ҳамкасбони гиромии ман фикр намекунанд, ки ҳамчуноне, ки шумо нозукиҳои хабарнигориро аз як мулло хубтар медонед, пас мулло ҳам шариъатро аз шумо беҳтар медонад! Охир як хабарнигоре, ки ба худ иҷоза медиҳад, ҳукми Қуронро тағйир диҳад оё ҳаққи онро дорад, ки бо муллоён баҳс кунад?
Дарвоқеъ аз ҳама бештар намояндагони касбу кори гуногун “ҷойи муллоҳоро танг мекунанд”. Ҳама аз шаръ гап мезананд. Сиёсатмадоре фатво медиҳаду хабарнигоре мухолифи Қурон ҳукм мекунад. Ва ҳар кас мехоҳад динро ба хоҳишҳову ҳавасҳо ва арзишҳои худаш мувофиқу мутобиқ бигардонад. Бехабар аз он ки, гуфтаи Худоро тағйир додан қатъан мумкин нест! Ҳар касе ҳам тағйир медиҳад, дигар наметавонад аз аҳли дин бимонад.
Ҳоло бояд фикри онро кард, ки чӣ гуна аз ин вазъи печида кишварамонро раҳо кунем. Фикр мекунам посухе аз ин гуфтаи халқ беҳтар нахохем ёфт: ҲАР КАС КОРИ ХУДАШРО КУНАД!