Кӣ куштиҳои миллиро “ҳаром” мекунад?
23-юми март дар Наврӯзгоҳи шаҳри Душанбе сабқати куштии миллӣ баргузор шуд. Агар дар қисмати ниҳоӣ, ки ду паҳлавони шинохтаи кишвар Саидҷалол Саидов ва Комроншоҳ Устопириён бо ҳам рӯбарӯ шуданд, доварон ғиромбозӣ намекарданд ва як куштии ҳалолу нозанинро ба истилоҳи худи куштӣ “ҳаром” намекарданд, мешавад гуфт, ки яке аз сабҳатҳои хубтарине буд, ки дар чанд соли ахир доир гардид.
Ба иттилое, ки ҳар замон шореҳи ин сабқат Сарахон Эмомов медод, мусобиқаи дирӯз бо ҳимояти молии раиси шаҳри Душанбе Рустами Эмомалӣ баргузор шуд ва номи расмии сабқат ҳам “Ҷоми Пойтахт” эълон гардид. Дар ин сабқат барои паҳлавоне, ки ҳарифашро дар даври якум мағлуб мекард, 300 сомонӣ, барои пирузӣ дар даври дувум 400 сомонӣ ва дар даврҳои сеюму чорум мутаносибан 500 ва 600 сомонӣ мукофот дода мешуд.
Барои паҳлавоне, ки мақоми савумро касб мекард 700 ва барои соҳиби мақоми дувум 3000 сомонӣ ҷоиза дода шуд. Барои паҳлавоне, ки мақоми аввалро касб мекард, 10 000 сомонӣ ҷоиза муқаррар шуда буд. Қабл аз оғози сабқати паҳлавонӣ дар Наврӯзгоҳ даври аввали Фестивали бозиҳои миллии варзишӣ доир шуд. Дар оғози ин бозиҳо ҳам раиси Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳии кишвар Аҳтам Абдуллозода эълон кард, ки он бо сарпарастии раиси Федератсияи футболи Тоҷикистон Рустами Эмомалӣ баргузор мешавад. Рустами Эмомалӣ чанде пештар раиси Кумитаи тадорукоти ин бозиҳо интихоб шуда буд.
Баъд аз Фестивали бозиҳои варзишии миллӣ сабқати куштигирӣ дар се вазн 66, 80 ва 80+ баргузор гардид. Бояд иқрор шуд, ки сатҳи омодагӣ ва баргузор кардани ин сабқат аз солҳои пешин бисёр фарқ мекард ва доварон ҳам дар ибтидо боадолатонатар бархӯрд мекарданд. Хусусан шеваи ифтитоҳои расмии сабқат ва маросими ҷоизасупорӣ бисёр мутантан ва фарқкунанда буд. Ин кор шодиву хурсандии мухилисони бешумори куштии миллиро ба бор овард ва ҳар замоне қарсу кафкӯбии мухлисон баланд мешуд. Аммо бузургтарин арзиши ҳар маросим ва ҳар замону ҷомеае адолат ва росткорист. Агар адолат набошад ин ҳама корҳо аз намоишкорие беш нестанд. Дар вазни 66 кг Ориф Додов бисёр сарбаландонаву ҷавонмардона тамоми ҳарифони худро мағлуб карду баранда шуд. Дар ин вазн ҷойи дувум насиби Баҳодур Ҳалимов ва ҷойи севум насиби Хушқадам Хусравов гардид. Дар вазни 80 кг Беҳрӯз Хоҷазода як паҳлавони маъруфу ояндадори дигари кишвар пирӯз шуд. Ҷойҳои дувуму севуми ин вазнро Комрон Карликов ва Мисоқов сазовор шуданд. Дар ин ду вазн сабқат ҳам ҷолиб баргузор шуд ва ҳам бисёр дақиқкоронаву боадолатона баҳогузорӣ гардид.
Зоҳиран сабқати ҷолибтар ва мавриди таваҷҷуҳи мухлисон барои дарёфти Шоҳҷоизаи ин мусобиқа дар вазни 80+ баргузор гардид, ки ҷоизаи асосӣ автомошинаи “Мерседес” буд. Мутаассифона мисли солҳои пешин дар ин вазн мухлисон, ки ман ҳам яке аз онҳо будам шоҳиди ғиромбозиҳои доварон шуданд ва доварон бо ин кори худ як сабқати дурудсту нозанин ва бо низомро ба истилоҳи куштигирӣ “ҳаром” карданд.
Ғиромбозӣ дар ин вазн аз сабқати миёни Нурулло Неъматов ва Комроншоҳ Устопириён оғоз шуд. Вақте дар 4 дақиқа ҳеч кадоме аз паҳлавонон натиҷае ба даст наовард, шореҳи сабқат аз довари марказӣ ё болои гилем ва доварони кунҷӣ даъват кард, ки барои машварат гирди ҳам биёянд ва хулосаи худро пешниҳод кунанд. Доварон гирди ҳам омаданд ва баъди машварате, ки карданд боз куштиро идома доданд. Машварати доварон барои мухлисон эълон нашуд, вале тибқи қоидаҳои маъмул шояд ин машвара ҳосил шуд, ки “як дасти дигар” мегиранд ва паҳлавоне, ки аввалин шуда як усулро ба кор мебарад пирӯз ҳамон аст. Дар лаҳзаи баъди машварат аввалин шуда Нурулло Неъматов усулро истифода кард. Аммо доварон чашм ба чашми якдигар шудаву пирӯзро эълон накарданд. Доварон ин сӯй он сӯй нигоҳ карданду бидуни он ки шореҳи сабқат натиҷаеро эълон кунад як муддати кутоҳ оромӣ шуд. Мухлисон дар ин вақт бисёр ҳаёҳуй карданд, вале довар куштиро давом дод. Баъди ин Комроншоҳ Устопириён усулро истифода кард ва довар дарҳол Комроншоҳро ғолиб эълон намуд.
Ба ин тартиб сабқати ниҳоӣ миёни Кмороншоҳ Устопириён ва Саидҷалол Саидов ду паҳлавони хушном ва шинохтаи кишвар сурат гирифт. Албатта дар ин навишта ҷойи муаррифии ин ду паҳлавон нест ва касоне, ки ба куштӣ алоқаманданд, медонанд, ки ин паҳлавонон чӣ ифтихороте ба варзиши кишвар овардаанд.
Хулоса, куштии ин ду паҳлавон бидуни натиҷаи чашмгире ба поён расид. Довари болои гилем дар ин дидор Суҳроб Бозоров буд. Сад дар сад бо ноадолатии довари болои гилем ва доварони кунҷиву дар маҷмӯъ ҳайати доварон дар ин сабқат бо ғиромбозӣ Саидҷалол Саидов пирӯз эълон гардид.
Сабқат ба ин тартиб буд, ки дар лаҳзаҳои оғозин ба Комроншоҳ Устопириён довари марказӣ як огоҳӣ дод. Вале дар тамоми 5 дақиқаи дигари дидор танҳо Комроншоҳ фаъол буд. Ва дар ин дидор лаҳзаҳои бисёре буд, ки довари марказӣ бояд ба Саидҷалол огоҳӣ медод. Ба ҳисоби мо 4 мавриде буд, ки бояд довар огоҳӣ медод, вале... Баъди пирӯз эълон кардани Саидҷалол Саидов Комроншоҳ ба таври бисёр ошкоро норизоятӣ кард. Бародараш ва падараш ба назди мизи доварон омаданд ва норизоятӣ карданд. Тамоми мухлисон аз ин ноадолатии доварон дод мезаданд ва ҳаёҳӯй мекарданд. Комроншоҳ ҳамчунин ҷониби довари марказии дидор ҳам бо ишороте норизоятӣ ва ғазаби худро ошкор кард. Ҳатто ҳангоми ҷоизасупорӣ хост, ки ба минбари ҷоизасупорӣ ҳозир нашавад. Вале пеш аз ба минбар баромадан кадоме аз муттасадиёни мусобиқа ӯро маҷбуран аз таги кашаш дошта, ба минбар баровард. Ҳатто Комроншоҳ аз минбари ҷоизасупорӣ ҳам ҷониби довар бо ишороте мафҳуме ғазаб ва қаҳри худро нишон медод. Ҳамаи ин “намоиш” дар ҳузури доварон, муттасадиён ва ҳатто раиси Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ мегузашту бархӯрде сурат нагирифт.
Хулоса, доварон бо ноадолатӣ аввалин Ҷоми расмии Пойтахтро ба иборае “ҳаром” карданд ва суннати ғиромбозии худро вориди ин сабқат намуданд, ки дили ҳазорон мухлиси куштии миллиро озурданд. Ҳамин гуна бархурдҳои ноадолатона ва ғиромбозиҳои ошкорои доварон боиси рушд накардани куштӣ мешавад.
Умедворем, сардовар ва ҳайати доварони мусобиқаи “Ҷоми Пойтахт – 2017” далелҳо ва ваҷҳои касбии худро ба мухлисони куштии миллӣ аз тариқи “Озодагон” пешниҳод мекунанд.
Мушоҳидагари “Озодагон”
Мӯҳр
ТАҚВИМ
« Ноябр 2024 » |
---|
Душ | Сеш | Чор | Пан | Ҷум | Шан | Якш |
---|
| 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |