Тоҷикистон дар пешниҳоди “Маснавии маънавӣ” ба ЮНЕСКО шарик нест
Сахидод Хоркашев, директори Институти забон, адабиёт, шарқшиносӣ ва мероси хаттии ба номи Абӯабдуллоҳ Рӯдакии Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дар суҳбат ба “Озодагон” гуфт, ки ҷониби Тоҷикистон аз тасмими ба феҳрасти мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО ворид кардани “Маснавии маънавӣ”-и Ҷалолиддин Балхӣ тоза огоҳ шудааст ва то кунун бо Эрон ва Туркия дар ин тасмим шарик нест.
Бехабарии ҷониби Тоҷикистон дар ҳолест, ки бар асоси сару садоҳое, ки дар шабакаҳои иҷтимоӣ паҳн шудааст Эрон ва Туркия муштаркан мехоҳанд ин асари оламшумули Мавлонои Балхро дар ЮНЕСКО номнавис кунанд.
Шуморе аз корбарони шабакаи Facebook дар Тоҷикистон ва Афғонистон аз даст ба кор нашудани кишварҳои худ дар баробари Эрон ва Туркия барои сабти номи “Маснавии маънавӣ”-и Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ дар феҳрасти мероси ғайримодии ЮНЕСКО ба унвони мероси ҷаҳонӣ интиқоди шадид кардаанд. Аз ҷумла ин баҳс дар миёни корбарони афғонистонӣ шӯру валвала барангехтааст ва онҳо гуфтаанд, ки бояд давлаташон дар ин кор саҳим бошад.
Корбарони фейсбуки тоҷикӣ низ хостори саҳим шудани Тоҷикистон дар ин кор шудаанд. Аз ҷумла донишманди варзидаи тоҷики муқими Қазоқистон, узви Фарҳангистони забону адаби форсии Эрон, профессор Сафар Абдуллоҳ гуфтааст, ки Мавлоно як тоҷик буд ва набояд мо хумӯш бошем.
Сафар Абдуллоҳ барои тоифаи тасмимгир дар Тоҷикистон бо хитоб навиштааст: “Аз назари ҷуғрофиёӣ низ, Мавлоно зодаи водии Вахши Тоҷикистон аст ва дар шаҳри таърихии тоҷикон, Балх, ки имрӯз дар қаламрави Афғонистон аст, бузург шуд ва пас аз зиёрати хонаи Худо бо падараш аз сабаби парешонии рӯзгор ва ошуфтагиҳои замони муғул, ба зодгоҳаш барнагашт ва шаҳри Конияро, ки аз шаҳрҳои (дар он рӯзгор) порсизабон буд барои зиндагӣ интихоб кард, ки баъдҳо Туркия ном кишваре падид омад”.
Сафар Абдуллоҳ даъвои туркҳоро бар сари Мавлоно медонад: “Ва ин ки атрок даъвои Мавлоно мекунад, дуруст нест, зеро Мавлоно ба забони мо навишта ва ба фарҳанги мо мутаалиқ буд ва аз падару модари тоҷик зода шуда ва худ мегуфт: "Ман аз забони туркӣ ҳамин қадар медонам,ки обро гӯянд су”.
Ба назари Сафар Абдуллоҳ ҳаққи Тоҷикистон ҳам ҳаст, ки дар баробари Эрон соҳиби ин забон ва ин фарҳанг ва ин мероси бузурги забони порсӣ бошад. Он чи марбут ба мероси мактуб ба забони порсӣ аст ва ба номи Эрон сабт мешавад , ба ҳамон андозае ки моли Эрон аст, моли мо ҳам ҳаст. Муҳим ин аст, ки мо амалеро бо Эрон муштарак анҷом бидиҳем ва ё дар талошҳои Эрон барои нигаҳдории фарҳанг ва тамаддуни муштаракамон ёрӣ бирасонем ва ё ибтикоре нишон бидиҳем ва бо Эрон тараф бишавем, ки ба ҷое бирасем.
“Маснавии маънавӣ” асари оламшумули Мавлоно Ҷалолиддин Муҳаммади Балхист, ки яке аз пурхонандатарин асарҳо дар Аврупо ва Амрико ба ҳисоб меравад. Чанд сол аст, ки ин асари Мавлоно дар Амрико дар баробари “Библия” аз пурфуруштарин асарҳост ва яке аз мутарҷимини ин асар сабаби маҳбубияти онро миёни хонандаҳои амрикоӣ “гуруснагии ахлоқии амрикоиҳо” ном бурда буд.
Худи Мавлоно Ҷалолиддин Муҳаммади Балхӣ аз шоирон ва донишмандони тавонои фалсафа, ирфон ва тасавуф аст, ки шуҳрати ҷаҳонӣ дорад. Ба бовари аксари донишмандон ва пажуҳишгарони осор ва рӯзгори ин аллома, ӯ зодаи Вахши Тоҷикистон аст, ки дар он замон аз мавзеъҳои тобеи Балх будааст ва баъди як сафари Ҳаҷҷ шаҳри Конияро барои зиндагӣ баргузидааст ва дар ҳамин шаҳр ба хок супурда шудааст.
Дар Тоҷикистон чанд сол қабл 850-солагии ин орифи ҷаҳоншумул дар сатҳи давлатӣ таҷлил шуд ва дар водии Вахши Тоҷикистон ҳам ноҳияе ба номи ӯ гузошта шудааст.
Мӯҳр
ТАҚВИМ
« Ноябр 2024 » |
---|
Душ | Сеш | Чор | Пан | Ҷум | Шан | Якш |
---|
| 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |