11 июн 2015 12:10Тоҷикистон / Иқтисодӣ

Дасти ташкилотҳои ҷамъиятиро барои дарёфти “грант” кутоҳ мекунанд?

Сипеҳри КАРОМАТУЛЛО

Маҷлиси намояндагон тарҳи тағйиру иловаҳо ба “Қонун дар бораи иттиҳодияи ҷамъиятӣ”-ро ба тасвиб расонд. Фаъолони ҷомеаи шаҳрвандӣ ба тасвиб расидани лоиҳаи мазкурро ба зарари ташкилотҳои ҷамъиятӣ ва зери фишор қарор гирифтани ҷомеаи маданӣ маънидод мекунанд.

Назари коршиносон ҳам дар ин маврид мусбат нест ва онҳо мегӯянд, ҳадаф аз ислоҳи қонун зери назорати шадид гирифтани ҷомеаи шаҳвандӣ мебошад. Шокирҷон Ҳакимов, ҳуқуқшиноси тоҷик мегӯяд, моҳияти тағйирот дар қонуни иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ дар он аст, ки давлат мехоҳад ташкилотҳои ғайриҳукуматиро таҳти назорати худ бигирад.

Ба гуфтаи ӯ, ин таҷриба дар Русия ва бархе кишварҳои пешини ҷамоҳири Шӯравӣ амалӣ шуд ва Тоҷикистон низ бо пайравӣ аз шариконаш мехоҳад муқарроти сахтгиронае барои ташкилотҳои ғайридавлатӣ вазъ кунад: “Созмонҳои ғайриҳукуматӣ новобаста аз ислоҳи қонуни мазкур, қаблан ба мақомоти андоз ва Вазорати адлия дар замони таъйиншуда ҳисобот медоданд. Аммо ин ислоҳот шарт муайян мекунад, ки минбаъд бидуни мувофиқа грант нагиранд. Эҳтимолан, барномаҳое аст, ки иҷрои он манфиати идораҳои давлатиро халалдор мекунад. Аз ин рӯ, масъулин кӯшиш мекунанд, то барои амали шуданӣ чунин барномаҳо монеаи сунъӣ эҷод кунанд. Бо ин роҳ назорати ҷомеаи шаҳрвандиро доир ба таъмини шаффофияти волоияти қонун, мубориза бо фасод, дастрасӣ ба иттилоот ва аз байн бурдани шиканҷа халалдор намоянд”.

Рустам Гулов, фаъоли ҷомеаи шаҳрвандӣ мегӯяд, ин баҳс бо Вазорати адлия ба роҳи ҳал расида ва меъёре, ки дар қонун ворид шуд, бояд танҳо характери огоҳиномавӣ дошта бошад. Ба иддаои оқои Гулов, барои гирифтани грант сабт ва иҷозат шарт нест, фақат бояд ба Вазорати адлия хабар расонд: “Ин амал такрори ҳисоботҳо ба мақомоти андоз аст ва ба Вазорати адлия шарт нест, ки онро аз ташкилотҳои чамъиятӣ талаб намояд. Ин як роҳи зиёд кардани бюрократия ва дар коғазбозӣ ғутонидани ташкилотхо аст. Ба исботи ин сухан инчунин он ҳолат далел аст, ки Вазорати адлия на мутахассиси соҳаи молия дорад, на ваколат дар ин соҳа, пас ин маълумотро чӣ кор мекунад?! Дар ҳоли надоштани мутахассис, албатта, хулосаҳои нодуруст мебарорад ва таҳлили сифатноки соҳаро низ карда наметавонад”.

Ӯ дар идома гуфт, дар Тоҷикистон на фақат ташкилотҳои ҷамъиятӣ аз созмонҳои хориҷӣ грант мегиранд, балки худи ниҳодҳои ҳукумат низ грант дастрас мекунанд. Бо ин далел аввал шаффоият дар кори худи ин ниҳодҳо оғоз шавад, чун ҷомеаи шарвандӣ дар пайи таъмини шаффофияти кори худ аст.

Дар ҳамин ҳол, Низом Ишанкулов, иқтисоддони тоҷик мегӯяд, ислоҳи қонун асбоби нави фишор алайҳи ташкилотҳои ҷамъиятӣ мебошад: “Ман боварӣ дорам, ки на ба ҳама ташкилотҳо иҷозати дарёфти грант дода мешавад, ҳатто ягон хатар набошад ҳам. Яъне, ин як асбоби нави фишор ба зидди ташкилотҳои ҷамиятӣ мешавад. Дар минтақаҳо ин гуна ташкилотҳо ба мардум назар ба низоми маорифи давлатӣ зиёдтар дониш медиҳанд. Мутассифона, дар Тоҷикистон ҷомеаи шаҳрвандӣ хеле заъиф аст. Сол ба сол мавқеи ташкилотҳо бад шуда ва дар ҳама проблемаҳои кишвар айбдор мешаванд, дар ҳоле ки худи буҷаи давлатӣ ношаффоф аст”.

Мӯҳр

Хабарҳои монанд: