08 дек 2014 10:12Тоҷикистон / Дидгоҳи хос / Тема дня

“Барои Тоҷикистон бозӣ кардан дар формати “сиёсати дарҳои боз” чандон воқеӣ нест”

Шералӣ Мирзо, вазири дифои Тоҷикистон аснои сафари ахираш ба Пекин ва мулоқот бо ҳамтои чинияш - Чан Вантсюан, Хитойро шарики қобили эътимоди кишвар номидааст. Хабаргузории “Синхуа”- менависад, Шералӣ Мирзо дар ин дидор гуфтааст, Тоҷикистон қасд дорад, ҳамкорӣ бо Хитойро дар бахшҳои мухталиф ба роҳ монда, “ҳамроҳ бо ин кишвар ба чолиш ва хатарҳои амнияти минтақаӣ вокуниш нишон бидиҳад”. Дар робита “Озодагон” аз се соҳибназари тоҷик пурсид: Наздикшавии Душанбе бо Пекин Маскавро нигарон намекунад?

Ҳикматуллоҳ Сайфуллоҳзода, таҳлилгари масоили сиёсӣ

Дар зоҳир ин гуна эъломияҳо кадом нигароние надоранд, чун дар бисёре аз масоили байналмилалӣ ва минтақавӣ мавқеи Маскаву Пекин ҳамсон аст. Вале дар дурнамо ин гуна майлкуниҳои ошкори Душанбе бо Пекин ҳассосиятҳоеро бечуну чаро барои Маскав ба вуҷуд меоварад. Борҳо гуфтаам ва боз мегӯям, ки Душанбе эълон намудани шарикии стротежиро бо ину он тараф хеле дӯст медорад ва бо ин амалаш худро бозигар муаррифӣ мекунад, ки дурнамои онро чандон хуб намебинам.

Бобоҷон Икром, коршиноси масоили минтақавӣ

Наздикшавии Тоҷикистон бо Чин аслан набояд Русияро нигарон кунад. Чунки ин се кишвар ҳамдигаро шарикони роҳбурдӣ меҳисобанд. Ин се кишвар аъзои созмони ҳамкорииҳои Шанхай мебошанд. Аз ҷониби дигар он нигарониҳое, ки имрӯз Тоҷикистон дар масири мубориза бо терроризму экстемизм ва таҳдидҳои сарҳадӣ аз ҷониби Афғонистон дорад, Чин низ ин нигарониҳоро дорад ва дар ин замина хостори ҳамкорӣ бо ин кишварҳо мебошад. Имрӯз Русия қудрати дастгирии иқтисодӣ ва молиявии Тоҷикистонро надорад, аз ин рӯ Чин ҳамчун шарики боэтимод ин халоъро пур месозад, ки аз ин набояд Русия нигарон бошад. Дар зимн, Русия аз пурзӯр шудани мавқеи стратегии Амрико нигарон аст. Дар солҳои охир дар ҷаҳон як таҳаввулоти бузург дар масири ҳадафҳои стратегии қудартҳо дар минтақаи Осиёи Марказӣ ба миён омадааст, бинобар ин хавфи пурзӯр шудани нақши Амрико баръало мушоҳида мешавад. Аз ин рӯ барои Русия беҳтар мебошад, ки аз мавқеи Чин пуштибонӣ кунад.

Раҷаби Мирзо, таҳлилгари масоили сиёсӣ

Борҳо таҳлилгарону коршиносон, аз ҷумла ин ҷониб изҳор намудаем, ки барои кишварҳое чун Тоҷикистону Қирғизистон феълан бозӣ кардан дар формати “сиёсати дарҳои боз” чандон воқеӣ нест ва аз ин хотир метавонад натиҷаҳои пешгуинашаванда дошта бошад. Зеро ин формат ва ин шакли муносибат ба давлатҳое хос буда метавонад, ки бо шарикони худ зарфият ва имкониятҳои баробар доранд. Дар Осиёи Миёна танҳо Қазоқистон ва то ҷое Узбакистон дар доираи ин тарзи муносибат бозӣ карда метавонанд ва он ҳам бо душворӣ. Бубинед, ҳатто Туркманистон бо тавонмандиҳои хеш бовар надорад, ки қоидаҳои ин бозӣ барояш созгоранд ва аз ин хотир худро ҷудо аз ҳама созмону паймонҳо эълон кардаасту мақоми нейтралитетро гирифта. Инро дар Душанбе ва Ғарб хуб медонанд, ки Осиёи Миёна, ба вижа Тоҷикистон минтақаи нуфузи Русия аст, аз он берун шудан бениҳоят мушкил мебошад, хоса барои ҳукумати феълӣ. Шояд бо ивази қудрат кадом таҳаввулоте дар муносибат пеш биёяд, аммо на ҳоло. Далели инро мо дар овозаи митинги 10 октябр, ки пас аз тааҳудоти Душанбеву Пекин ба вуҷуд омаду дар он “дасти русӣ”-ро ҳам коршиносони ватанӣ ва ҳам ғарбӣ эҳсос карданд, бо чашми худ дидем. Пас худатон хулоса кунед, ки акнун фаъолмандиҳои муносиботи Тоҷикистону Чинро дар Маскав чӣ гуна қабул хоҳанд кард?

Мӯҳр

Хабарҳои монанд:

Маруф

Руссия намехохад ки мо ай гуломии онхо рахо ёбем.

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Кова

Душанбе эълон намудани шарикии стротежиро бо ину он тараф хеле дӯст медорад ва бо ин амалаш худро бозигар муаррифӣ мекунад, ки дурнамои онро чандон хуб намебинам.

Ин дурнамо аз чи иборат аст? Фолбини дар сиёсат нишонаи адами тафаккури мантикист.Маруф,

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Маруф

Мухтарам Кова, Руссия намехохад ки мо Давлати худро пеш барем, аз онхо дар хакикат мустакил бошем, бинед чи корхои намекунад Москав барои тезу тунд гардондани алокаи иктисодию сиёси бо дигар давлатхои пешрафта. Мо бояд аз Руссия рахо ёбем.

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Эзоҳ илова кунед