Абдулғанӣ АБДУЛВАҲҲОБ
Сайидмукаррам Абдулқодирзода -- раиси Шӯрои уламои Маркази исломии Тоҷикистон дар як суҳбати кӯтоҳ ба чанд суоли хабарнигори “Озодагон” дар бораи ифротгароии ҷавонони тоҷик посух дод. Суоли нахустин аз оқои Абдулқодирзода ин буд, ки масъалаи ифтротгароии ҷавонон, воқеан, то чӣ ҳад нигаронкунанда аст?
Абдулқодирзода: “Дар миёни ҷавонон ифротгароӣ афзоиш ёфта, онҳо масир ва тамаддуни миллию ноби худро аз даст дода истодаанд. Ифротгароӣ дар миёни ҷавонон то ҳадде расидааст, ки дар хонавода байни бародарон суитафоҳум пеш омадааст. Дар як оила се бародар яке - шиа, дигар - ғайри муқаллид ва севум - ҳанафӣ ҳамдигарро дар масоили эътиқодӣ қабул карда наметавонанд ва гоҳе кори онҳо ба низоу ҷидол мунҷар мешавад”.
Озодагон: Тақрибан ҳар ҳафта дар намозҳои ҷумъа дар масоҷид аз гароиши ҷавонон ба ҳизбу ҳаракатҳо сухан меравад. Фикр мекунед, танҳо бо ҳарф мешавад пеши роҳи ин мушкилро гирифт?
Абдулқодирзода: “Роҳи пешгирии гароиши ҷавонон ба ҳизбу ҳаракатҳо танҳо вазифаи имом-хатибон нест, балки ҳар касе ақли солим дорад, набояд дар ин самт бетараф бошад. Аммо имом-хатибон ҳамин қадар тавоноӣ доранд, ки дар рӯзҳои ҷумъа аз минбарҳои масоҷид зарарҳо ва оқибатҳои бади онро баён намоянд. Шӯрои уламои Тоҷикистон барои ҷилавгирӣ аз ифротгароӣ миёни ҷавонон дар ҳар ҷаласаи худ ба имом-хатибон ва имомони масоҷиди панҷвақта тавсия медиҳад, ки дар суханрониҳои худ ҷавононро ба пайравӣ аз мазҳаби ҳанафӣ тарғиб намоянд. Дар ин маврид Раёсати фатвои Маркази исломӣ низ фатво содир намудааст”.
Озодагон: Баъзеҳо пешниҳод доранд, барои ҷилавгирӣ аз ифротгароӣ ҳукмҳои сангин эълон шавад, то барои мардум дарси ибрат гардад. Бархеи дигар мегӯянд, роҳи ҳал минбар додан ба рӯҳониёнест, ки ҳоло имом нестанд, вале дар гузашта дар масоҷид имоматӣ мекарданду аз обрӯву нуфуз ҳам бархӯрдор буданд. Фикри Шумо чист?
Абдулқодирзода: “Фикри мо ин аст, ки барои ҷилавгирӣ аз ифротгароӣ тибқи қонунҳои ҷиноӣ ҳукм содир шавад. Роҳи ҳалли ин мушкил минбар додан ба рӯҳониёи мазкур нест, зеро агар минбар додан роҳи ҳал мебуд, чунонки баён кардед, пас чаро ифротгароӣ дар аҳди онҳо оғоз ёфт?”
Озодагон: Бубинед, Шумо дар бораи маҳкумият сухан гуфтед. Вале дар даҳ соли ахир даҳҳо ҷавонони тоҷик ба ҷурми узвият дар ҳизбу ҳаракатҳои ифротӣ ва ё мамнӯи динӣ равонаи зиндон шуданд. Бо ин вуҷуд ҳар рӯз хабарҳо аз афзоиши ифротгароӣ миёни ҷавонон ба гӯш мерасад. Далелаш чист? Мардум аз маҳкумиятҳо наметарсанд ва ё ҳанӯз дар бораи ин созмонҳо иттилое надоранду надониста дар домашон меуфтанд?
Абдулқодирзода: “Далели асосии афзоиши ифротгароӣ миёни ҷавонон ин аст, ки заминаи динию фарҳангии онҳо кам буда, захираи илмӣ надоранд ва аз ин сабаб ҳақиқатро аз хурофот ташхис дода наметавонанд. Ҷавонони моро ба саффи гуруҳҳои ифротӣ бештар маблағи бедарди миён ва таассуроти ақидаи ғайримазҳабӣ мебарад”.
Озодагон: Бархе дар масъалаи ифротгароии ҷавонон мегӯянд, онҳо бештар дар Русия ба чунин созмонҳо гаравидаанд. Оё Шумо дар Русия бо муҳоҷирон ҳам суҳбат доштед ва дар ин маврид чӣ назар доред?
Абдулқодирзода: “Аъзои Шӯрои уламо, хусусан Раиси Маркази исломӣ дар сафари кории худ ба Русия бо муҳоҷирони тоҷик суҳбатҳо ва вохӯриҳо намуда, муҳоҷирони ҷавони тоҷикро аз шомил шудан ба ҳизбу ҳаракатҳо ҳушдор доданд ва таъкид намуданд, ки дар эътиқод дар мавқеи мазҳаби ҳанафӣ устувор бошанд”.