ҲНИТ, Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон дар пешорӯи интихоботи раёсатҷумҳурӣ, ки қарор аст моҳи ноябри соли равон баргузор шавад, дар вазъияти ҳассосе қарор дорад. Фишорҳое, ки қаблан масъулини ҳизб ба мавҷудияти онҳо ишора мекарданд, бо эҳтимоли қавӣ бо гузашти ҳар рӯз ва наздикӣ ба интихобот болои он бештар хоҳад шуд.
ҲНИТ ягона ҳизби исломӣ дар минтақаи Осиёи Марказӣ ва аз аҳзоби аслии мухолифи ҳизби ҳокими ҳалқӣ-демократии Тоҷикистон унвон мешавад. Шаш ҳизби дигар дар фазои сиёсии кишвар нақши камранге доранд. Гузашта аз ин дутои он, ки дар арафаи интихоботи гузаштаи президентӣ таъсис ёфтаанд, алакай тамғаи «ҳизбҳои кисаги»-ро доранд. Ҳизби демократӣ баъди пушти панҷара рафтани роҳбараш -- Маҳмадрӯзӣ Искандаров гӯйё то ҳол ба худ наомада ва бештар ба баҳсҳои дохилӣ банд аст.
Сотсиалистҳо аслан мавқеи рӯшане надоранд. Ба назар мерасад, комунистҳоро ҳама чиз қонеъ мекунад. Ҳизби сотсиал-демократӣ, ки бо мавқеъгириҳои тунд дар баробари тасмимҳои ҳукумат маъруф аст, аъзои зиёде надорад, ки сабаби нигаронии мақомот гардад. Аммо ҲНИТ бо беш аз 40 ҳазор аъзо метавонад, нерӯи пурқудрате бошад.
Ҳоло ба назар мерасад, талош мешавад, то ин нерӯ заиф шавад. Барои ин аз ҳар шева кор мегиранд. Пешниҳоди бастани он ҳам истисно нест. Соҳибназарон ҳадс мезананд, ки сабаби ба Ватан баргардонидани Бозор Собир, шоири тоҷик ҳам аз ҳамин чашма об мехӯрад. Бозор Собир соли 2010 вақте Тоҷикистон омада буд, дар як мусоҳиба бо ҳафтаномаи “Миллат” гуфт, ки беҳтар аст Ҳизби наҳзати исломӣ баста шавад. Ва ин навбат ҳам, ки тибқи маълумотҳо бо даъвати президент ва барои ҳамешагӣ аз Амрико ба Тоҷикистон омад,изҳор дошт, ки дар Тоҷикистон ҳизбу созмонҳои нодаркор зиёданд ва аз зиёиён даъват кард, ҳамагӣ дар атрофи президент ҷамъ оянд.
Баъдан ба ин мазмун суханҳоро Сироҷиддин Абдураҳмонов, маъруф ба домулло Сироҷиддин, ки моҳи январи соли 2010 барои пайравӣ аз ҷараёни мамнӯи Салафия маҳкум ба зиндон шуд ва субҳи 24-уми июн аз боздошт раҳо гардид, изҳор дошт. Ӯ дар суҳбат ба «Озодагон» гуфт, «Тоҷикистони мо муҳтоҷи ягон гурӯҳ ва ҳизб нест». Ин қисмат бо ҳамин анҷом наёфт ва нуктаи авҷи он ҳафтаи сипаришуда дар мулоқоти Эмомалӣ Раҳмон бо намояндаҳои аҳли ҷамоаи кишвар ва руҳониён садо дод.
Якбора чанд нафар аз намояндаи руҳониён таъкид карданд, ки «Ислом ба ҳизб ниёз надорад». Ҳатто як нафари онҳо ба президент муроҷиат карда гуфт, «аз ҳизби наҳзат калимаи поки Ислом бардошта шавад, зеро ин ҳизб аз номи поки Ислом ба манфиати худ истифода бурда истодааст».
Хеле аҷиб аст, ки оё президент метавонад тасмим бигирад, ки кадом ҳизб дар кадом шакл номгузорӣ шавад? Агар не, пас чаро муллоҳои муҳтарами мо аз президент мехоҳанд, то ҳизби наҳзат бидуни калимаи Ислом бошад? (агар нафаре пешниҳод кунад, ки аз ҲХДТ калимаи демократия ҳазф шавад, бо чӣ вокунише рӯбарӯ хоҳад шуд?)
Ҳоло рушан нест ва ҳам пешгӯӣ карданаш душвор аст, ки меваи ин пешниҳодҳо чӣ хоҳад буд. Аммо яқинан ба нафъи ҲНИТ анҷом намешавад, дар ҳоле ки аз чанд соли қабл масъулини ин ташкилоти сиёсӣ мегӯянд, мақомот бо ҳар васила ба аъзои он фишор меоварад. Зимнан, аз қазияи Исфара ва Бадахшон мисол зада мешавад, ки ба аъзои ҲНИТ фишор меоваранд. Моҳи апрел Раёсати олии ҲНИТ дар изҳороте гуфт, мақомоти вилояти Бадахшони Куҳӣ ба бахши вилояти ҲНИТ фишор оварда, ба аъзои Ҳизби наҳзат хориҷ шудан аз сафи ҳизбро ташвиқ мекунанд.
Аммо кор танҳо бо аъзои қаторӣ ва минтақаии ҳизб поён намеёбад.
Моҳи апрели соли равон кормандони ҳифзи ҳуқуқ монеи мулоқоти Муҳиддин Кабирӣ, райиси ҲНИТ ва вакили парлумон бо аъзои ҳизб дар ноҳияи Ҳисор шуданд. Ҳикматуллоҳ Сайфуллозода, сардабири нашрияи «Наҷот» ва Муҳаммадалии Ҳайит, муовини райиси ҲНИТ зери лату куби шадид қарор гирифтанд ва то кунун мақомот дар боздошти омилони ин ҳодиса муваффақ нашудаанд.
ҲНИТ ҳамаи он чиро ки ишора рафт, бештари вақт бо таҳаммул ва гоҳҳе ҳам бо изҳорот посух мегардонад. Изҳороте ки ба назар мерасад таъсирбахш нестанд ва нодида мемонанд. Дар гузашта ҳам вақте расонаҳои давлатӣ аз боздошти як аъзои ҳизби наҳзат бо ҷурми содир кардани ҷиноят мегуфтанд ва борҳо ба аъзои ин ҳизб будани ӯ таъкид мекарданд, сабаби нигаронии масъулини ҲНИТ мешуд. Раҳбари ин ташаккули сиёсӣ боре гуфта буд, ки чаро вақте як аъзои ҲХДТ, ҳизби ҳалқӣ-демократиро боздошт мекунанд, ба узви кадом ҳизб будани ӯ ишора намешавад?
Бо ин ҳол бархе соҳибназарон ба «Протоколои 32-20» ишора мекунанд, ки замоне сабаби сару садоҳои зиёде шуда буд. Моҳи феврали соли 2012 сомонаи «Звезда.ру»-и Русия дар мақолае бо номи «Тоҷикистон дар пешорӯи инқилоб» навишта буд, ки ҳукумати Тоҷикистон алайҳи ҲНИТ ва ширкатдорони гирдиҳамоиҳои солҳои 90-ум барномаеро рӯи даст гирифтааст. Дар ин торнамо ҳуҷҷатҳое аз ҷаласаи махфии ҳукумати Тоҷикистон таҳти унвони «Протоколои 32-20» ба чоп расида буд. Аммо Додситонии кулли Тоҷикистон дар посух ба номаи вакилони ҲНИТ, ки хостори шарҳи «Протоколи 32-20» шуда буданд, мӯҳтавои онро бепоя хонд.
Ин ҳама фишорҳо дар арафаи интихобот ё ба нерумандии бесобиқаи ҲНИТ сабаб мешавад ё онро ҳамчун як қувваи пурзӯри мухолиф аз миён мебарад.