Яҳудиён дар орзуи бозгашт ба сарзамини қаблӣ…

Яҳудиёни ҷадид кишварҳои аввалияи худро беҳтар медонанд ва амният ва оромиши худро дар сояи Телавив аз даст рафта мебинанд…ин авзоъ метавон далоили маъқуле барои як яҳудӣ бошад, то дубора ба сарзамини аслии худ бозгардад…

Яҳудиён ба ду гуруҳи аслии ашкнозиҳо ва суфордиҳо тақсим мешаванд, ки пеш аз милоди масиҳ дар манотиқи мухталифи Ховармиёна пароканда буданд. Яҳудиёни суфордӣ ва мезроҳӣ дар манотиқе чун Эрон, Яман, шибҳа ҷазираи Арабистон ва Ироқ қарнҳо дар канори дигар ақвом зиндагӣ мекарданд, аммо дар суй дигар яҳудиёни ашкнозӣ, ки дар пайи ҳамалоти пайдарпайи Рум водор ба муҳоҷират ба Аврупо шуданд, шароити душворе доштанд ва дар ма- ҳалаҳои мавсум ба  Гету зиндагӣ мекарданд.

Яҳудиёни аврупоӣ бештар дар Русия, Лаҳистон ва Олмон истиқрор доштанд ва ба далели надоштани ҳаққи моликият ба самти шуғлҳои молӣ ва машоғиле чун фурӯши машруб, ки дар ҷомеа камтар мавриди таваҷҷӯҳ буданд, тамоюл ёфтанд, ин вазьияти иҷтимоӣ боис шуд, то онҳо дар ҷомеа мунзавӣ шаванд.

Яҳудиён тайи қарнҳо чӣ пеш аз ренесанс дар Аврупо ва чӣ пеш аз инқилоби саньатӣ ба унвони аққалияте маҳрум шинохта мешаванд ва ҳамеша аз тааррузи ҳокимони аврупоӣ ба сармояҳои худ дучори нигарони буданд. Ин вазьият таи ду аср- 19 ва 20 ба авҷ расид, подшоҳии   Русия ба баҳонаи даст доштани як ҷавони яҳудӣ дар нақшҳои террорӣ садҳо яҳудитаборро ба қатл расонд ва ҳазорон тани дигарро овора кард. Авҷи вазъияти куштор ва хушунати аврупоиҳо алайҳи яҳудиён дар тайи ҷангҳои ҷаҳонии аввал ва дуюм дар Аврупо буд ва нуктаи қобили тавҷҷуҳ ин ҳаст ки на танҳо раҳбарони кишварҳои аврупоӣ, балки шаҳрвандони аврупоӣ низ дар ин кишварҳо нисбат ба яҳудиён табьиз қоил мешванд. Ин шароити яҳудиён Аврупоро ба фаросат андохт то бо иттиҳоди қудрати худро афзоиш диҳанд, ки ин ақидаи иттиҳоди мутаассир аз тафакуроти ҷадид ҳамчун нотсионализм дар Аврупо буд, ҳарчанд яҳудиён ба далели миллат набудан,дар  амалӣ кардани аҳдофи худ нотавон буданд.

Ҷунбишҳое ки яҳудиён  барои аҳқоқи худ ташкил медоданд, ағлаб бо мушкил мувоҷеҳ мешавад, аммо саранҷом Теудур Ҳертзел бо ҳимояти Англия ҷунбише аз яҳудиёни ифротиро ташкил дод, ки тавонист мутолиботи ҷомеаи яҳуди Аврупоро бар уҳда бигирад. Ин ҷунбиш бо ҳимояти сармоядорон дар Англия шакл гирифт, вале ба ҷои мубориза барои мутолиботи яҳудиёни таҳти фишор  дар кишварҳои аврупоӣ ба абзоре барои эьмоли фишор тавассути дастгоҳҳои сиёсати хориҷии Лондон ва истеьмори пир дар Русияи тезори ва усмони аз саҳюнизмҳо барои фишор ворид кардан баҳра бурд, то бо эҷоди ошуб ё татмиҷ аҳдофи аслии худро ҳосил кунад.

Вуқӯъи ду ҷанги ҷаҳонӣ ва афзоиши фишорҳо алайҳи яҳудиён ба далели қарор гирифтан дар майдони аслии набардҳо, яьне Лаҳистони ғарби Русия ва Олмон афкори умумиро барои таҳаввул ва хориҷ шудан аз вазъияти кунунӣ муҳимтар кард.

Ҷунбиши саҳюнизм бо баҳрагирӣ аз мафоҳими телмудӣ чун муҳоҷирати тафаккур лузуми бозгашт ба сарзамини мавҷудро  дар байни мардум матраҳ кард ва ин гуна илқо кард ки Фаластин бо таваҷҷуҳ ба афрод буд фурсате барои хуруҷ аз мушкилот аст ҳарчанд пешниҳоди рафтан ба Аргентина ва Онгуло низ гузинаҳои дигаре буданд ки бо вуҷуди беҳтар будани шароит бо мухолифати тундравҳои яҳудӣ рубару шуд.

Ҷунбиши саҳюнизм раванди муҳоҷирати яҳудиён аз Аврупоро қабл аз ҷанги аввли ҷаҳонӣ оғоз кард ва дар халоли ҷанг ва ҳамзамон бо холокост ва ҷиноёти Ҳитлер ин раванд тасреъ шуд, вале яҳудиён бо вуруд ба Фаластин ба хостаҳои худ даст пайдо накарданд.

Яҳудиён, ки дар Аврупо савонзада мешуданд, дар ростои аҳдофи ғарб ва дунёи сармоядорӣ ба Фаластин, ки дорои мавқеияти роҳбурдӣ буд ва ба далели қарор доштан дар маҳалли иттисоли се қораи Аврупо, Осиё ва Африқо мақсади табъиди яҳудиёни Аврупо шуд.

Дардҳое, ки саҳюнистҳо шиори сарзамини бемиллат барои миллати бесарзаминро сар дода буданд, бо муқовимати аввалияи Фаластиниҳо мувоҷеҳ шуданд, ки ин набард ба далели инки яҳудиён роҳи баргаште надоштанд, ҳар рӯз ташдид шуд. Вуруди яҳудиён ба Фаластин дар сояи ҳимояти Англия ва барҳам хӯрдани тавозун ба суди яҳудиён дар муқобили аьроб ин масаьларо ба бӯҳроне дар минтақаи Ховармиёна табдил кард, ки ҳамчунон идома дорад.

Саҳюнист талоше доимӣ дорад, то яҳудиёнро аз нуқоти мухталиф ба Фаластин муҳоҷират диҳад, аммо тамоми муҳоҷирин, ки дорои фарҳангҳои гуногун, забонҳои мухталиф ва нажодҳои мутафовит ҳастанд, бо мушоҳидае ҷомеаи чанд пора, мушкилоти иқтисодӣ, таҳдиди доимии ҷанг мувҷҷеҳ мешаванд. Ҳуввияти сохта шудаи исроилӣ сояи ҷангро бахши ҷудоинопазири худ карда, вале бисиёре аз муҳоҷирон, ки тафакуроти онҳо бо муҳоҷирони аввоили асри 20,  ки аз шарқи Аврупо ва урдугоҳҳои Олмон меомаданд, мутафовит аст.

Давлати Исроил, ки худро давлати яҳудиён медонад ва дарвоқеь ба ҷои ифои нақше, ки доияи онро дорад, дарвоқеь ҳофизи манофеи ғарб дар минтақаи ҳассоси Ховармиёна шуда ва ба вазифаи аслӣ барои таъмини рифоҳ ва амният камтар аз таъмини амнияти энергии сармоядорӣ таваҷҷуҳ дорад.

Яҳудиёни ҷадид кишварҳои аввалияи худро беҳтар медонанд ва амният ва оромиши худро дар сояи Телавив аз даст рафта мебинанд, нигаронӣ аз моҷароҷуйии сарони саҳюнист алайҳи дигар кишварҳо, бӯҳрони иқтисоди, табъизи нажодҳо ва ... метавон далоили маъқуле барои як яҳудӣ бошад, то дубора ба сарзамини аслии худ бозгардад.

Ин вазьият барои яҳудиёни рус, ки пас аз фурӯпошии Шуравӣ барои шароити зиндагии беҳтар муҳимтар буд, вале дар Исроил танҳо бо дилҳӯраи ҷанг зиндагӣ карданд.

Шояд битавон гуфт, яҳудиён ин бор дар бозии тарроҳишуда тавассути низоми сармоядорӣ қарор гирифтанд ва ба баҳонаи расидан ба сарзамини мавҷуд ба хати муқаддами бархӯрди ҷаҳон бо ислом бо ғарб фиристода шуданд ва илова бар он аз ҷомеьаи Аврупо низ муҳтарамона хориҷ шуданд, то ба ин тавр рӯъёи худ барои иттиҳод ва расидан ба сарзамине муштаракро бар бод рафта бубинанд.