Эраҷ Нидоев: Ба одамон мегуфтам, ҳадафмандам, чаро ки тоҷик ҳастам
Эраҷ Нидоев, рӯзноманигор ва продюсери тоҷики муқими Маскав мегӯяд, мавзӯи миллат ва миллият дар Русия ҳамеша дар миён аст. Ӯ, ки дар бораи зиндагии худ ҳамчун як ғайрирус дар Русия бо “Афиша Daily” суҳбат кардааст, гуфта, ҳар бор вақте мефаҳманд тоҷикам ва ба ҳайси продюсеру коргардон фаъолият мекунам, ҳайрон мешаванд.
Ин ҷавони 26-сола гуфтааст, миллияташ ҳам як дарди бузург ва ҳам манбаи илҳом аст: “Ба масъалаи миллият хеле сахт бархурд мекунам. Ҳатто пас аз гузаштани солҳои дароз шӯхиҳо дар ин мавридро бо дард қабул мекунам”.
Ба қавли Нидоев, ҳар касе ки ҷойи таваллудашро бипурсад, зуд ҷавоб медиҳад, “аммо, вақте маро “гастарбайтер” мегӯянд, масъала мушкил мешавад. Воқеан бо ин чиз ҳам дар кор ва ҳам дар кӯча дучор мешавам”.
Ин зодаи Тоҷикистон, ки риштаи рӯзноманигории Донишгоҳи давлатии Маскавро хатм кардааст, бо ишора ба даврони мактабхониаш гуфтааст: “Замони мактабхонии ибтидоӣ ва миёна яке аз ҳамсинфон маро “чурка” мегуфт. Он вақт ҳатто маънояшро намедонистам”.
Эраҷ Нидоев, ки ҳоло бо “The Moscow Times” ва “EurasiaNet” кор мекунад, изҳор дошта, ӯро танҳо як маротиба 6 сол қабл барои миллияташ латту кӯб кардаанд: “Фикр намекунам, ки онҳо тоссарҳо буданд. Эҳтимолан чанд авбоши маст, ки чеҳраам барояшон писанд набуд. Биниямро шикастанд. Чизи ҷолиб он буд, ки ман ба замин задам ва гуфтам, чӣ кор мекунед? Ман худиям. Гуфтанд на, ба ҳеч ваҷҳ худӣ нестӣ”.
Ба таъкиди ин ҷавони тоҷик ҳамаи ин қазияҳои марбут ба миллат бетаъсир намондаанд: “Фикр мекунанд ҳамаи онҳое, ки аз Осиёи Марказӣ ва Қафқоз меоянд, густоханд ва ба навъе дигаранд. Ва бархе воқеан чунин ҳастанд. Ғолибан ин як механизми дифоӣ аст, ки туро инҷо намепазиранд ва бегонаӣ”.
Дар ҷойи дигаре аз суҳбатҳояш афзуда, “замоне миллияти ман уқдаи ман буд. Барои чанд муддат аз тоҷик будани худ шарм медоштам. Ба хотири он ки бо ман суҳбат кунанд, бардурӯғ худамро турк мегуфтам. Баъдан ба ин дарк расидам, ки аз ҳамаи ин мавзӯи миллат бароям чизи мусбате дарбиёрам. Ба одамон мегуфтам, ки хеле ҳадафмандам чаро ки ман тоҷик ҳастам ва ин як чизи хуб аст. Шояд ин мавқеи соддалавҳона ва як хунгармии ҷавонӣ бошад, аммо ман дар воқеъ мехостам муносибати мардумро ба миллати худ тағйир диҳам. Мехостам фаҳмиши қолабиро аз тоҷик дур кунам, ки тоҷик ҳатман таҳсилнадида, заиф ва муҳоҷири беҳимоят аст. Ман ки ин гуна нестам”.
Эраҷ дар идомаи ин суҳбатҳо илова карда, ки ҳар вақте гуфтугӯҳои бад дар мавриди муҳоҷирон ва миллият мешунавад, худашро тоҷик муарифӣ мекунад: “Ман дӯст медорам, ки дар ин масъала вориди муноқиша шавам”.
Ӯ бо ишора ба мавзӯи тоҷикон дар Русия гуфтааст: “Ман дар миёни тоҷикон ва узбакҳо дӯст надорам. Шиносҳо ҳастанд, аммо дӯст на. Албатта, агар бинам, ки як тоҷик таҳсилкарда аст, бароям худист. Ӯ бояд тоҷик бошад, аммо ҳамсони ин ҷомеа. Фақат бояд нишон дод, ки ту дӯст дорӣ пешрафт дошта бошӣ. Он вақт миллати ту лозим намешавад”.
Эраҷ Нидоев дар поёни матлабаш гуфтааст, бояд талош кард аз худ як чеҳари мусбат нишон дод: “Гирем, тоҷикон бо меҳмоннавозиашон маъруфтанд. Ба ман мегӯянд, ки меҳмоннавоз ва саховатмандам. Ин чиз бароям хушоянд аст.”
Ин ҷавони тоҷики муқими Маскав ба зиндагии хусусии худ пардохта гуфтааст дар оилаи шарқӣ бузург шуда, аммо падараш талош кард дар руҳияи арзишҳои ғарбӣ тарбия ёбад: “Масалан, тамоми оилаҳои тоҷик бо волидайни худ “Шумо” гуфта ишора мекунанд. Падарам ҳеч вақт инро нахост”.
Ба гуфтаи Эраҷ, нисбат ба солҳои пеш ҳоло одамони таҳсилдида ба Русия бештар мераванд ва дар шуғлҳои мӯътабар кор мекунанд: “Одамони деҳотӣ ҳам ба мактаб мераванд ва бо ҷомеаи унс мегиранд. Ман фикр мекунам муносибат ба маънои мусбат тағйир мекунад”.