Баҳси “гуштӣ” ва “куштӣ” дар “Озодагон” ва шарҳи забоншинос
Як хабар дар “Озодагон”, ки онҷо вожаи куштӣ (ба ҷойи гуштӣ) истифода шуд, баҳси гармеро миёни корбарон барангехт.
Нахустин шуда, корбаре бо номи "Тоҷик" пурсид, ки “мусобиқаи КУШТӢ чӣ маъно дорад, Озодагон?”. “Меҳмон” бо киноя ба ӯ посух дода: “Куштӣ” ин калимаи тоҷикони нав! Гуштингирӣ куҳнаю нофаҳмо шудааст. Футболро ба қарибӣ потуб менависанд. Хоккейро яхмос”. Аммо корбари дигар гуфтааст, "барои фаҳмидани маънии куштӣ калимаву китобҳои арабиро камтар ва бештар “Шоҳнома” хондан даркор... Асли куштӣ маҷозан куштани ҳариф аст, аммо имрӯз муллочопо бомбара дар мобайни чатануш баста, кафонда куштан мефаҳманд. Ҳамин нафаҳмидани шумо буд, ки ҳамин куштии паҳлавонии тоҷикиамон низ аз даст рафт ва дар сатҳи ҷаҳонӣ бо номи муғулие аз ҷониби қавми чингизие муаррифӣ мешавад”. “Нурӣ”, хонандаи дигар менависад, ки куштӣ ва гуштӣ як маъно доранд: “Куштӣ камарбанд (пояс)-еро гӯянд ки дар миён баста мешавад вақти қувваозмоӣ”.
Дар пайи ин баҳсҳо мо аз донишманди тавонои тоҷик Умед Ҷайҳонӣ хоҳиш кардем, барои корбарони хабаргузорӣ маънии вожаҳои “куштӣ” ва “гуштӣ”-ро шарҳ бидиҳад. Инак посухи ӯ:
“Куштӣ” дар забони порсии миёна камарбандро мегуфтанд. Аз онҷое ки дар ин зӯрозмоӣ паҳлавонон камарбанди якдигарро мегиранду мекӯшанд якдигарро бар замин зананд, ин варзишро “куштӣ” меноманд. Ин вожаву варзиш дар “Шоҳнома” фаровон ёд шудаанд. Чунончи:
Ба куштиву нахчиру омоҷу гӯй,
Диловар шавад марди пархошҷӯй.
Вале “гуштӣ” ва “гуштигирӣ” ғалат ҳастанд. “Гӯштӣ” хӯрокеро гӯянд ки аз гӯшт пазанд. “Гӯштин” касест ки фарбеҳ бошад. Ин варзиш “куштӣ” ном дорад ва варзишгаронашро ҳам “куштигир” меноманд”.